ոչինչ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [vɔˈt͡ʃʰint͡ʃʰ]
Դասական ուղղագրութեամբ՝
վանկեր՝ ո•չինչ
Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Հայերեն ոչ և ինչ բառերից, որից ոչ-ը բնիկ հայկական է՝ ո+չ, ո-ն բուն ժխտական է, հմմտ. հարավսլավոնական otǔ, սանսկրիտի áti` «հակառակ» բառերի հետ։
Դերանուն
- ժխտական դերանուն, որը ցույց է տալիս առարկաների բացակայություն, անգոյություն ◆ Այստեղ ոչինչ չկա, ի՞նչ վերցնեմ։
- գոյականական նշանակությամբ՝ անգոյություն, անէություն ◆ Ոչնչից միայն ոչինչ դուրս կգա, տե՛ր։ (Շեքսպիր)
- ածականական նշանակությամբ՝ ոչ մի ◆ Եթե ոչինչ պատճառ չլիներ… Դերենիկ Դեմիրճյան ◆ Թռլոնը ոչինչ կասկածելի բան չտեսնելով վերադարձավ (Վախթանգ Անանյան)
- անորոշ դերանվան նշանակությամբ՝ որևէ, ինչ-որ ◆ Նրա դեմքը ոչինչ անհանգստություն չէր արտահայտում։ (Մուրացան)
- մակբայական նշանակությամբ՝ փույթ չէ, բան չկա ◆ Ոչինչ որ Ենոքը բարձրահասակ չէ, հաղթանդամ ու մի փոքր էլ երեխայորեն քաշվում է մեծ քթի համար: (Զ. Դարյան)
Վերաբերական
[խմբագրել]- գործածվում է իբրև պատասխանակ բառ՝ ներողություն խնդրելու կամ շնորհակալություն հայտնելու ժամանակ՝ հոգ չէ, հոգ մի՛ անիր, մի՛ անհանգստացիր նշանակությամբ
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- տե՛ս անգոյություն, անէություն
- տե՛ս ոչնչություն
- տե՛ս աննշան, չնչին
- որևէ, ինչ-որ
- բան չկա, փույթ չէ (վնաս չունի)
- հոգ չէ, հեչ (մի անհանգստացիր) (խսկց․)
Արտահայտություններ
[խմբագրել]- ինչպե՞ս է Ձեր առողջությունը, Ոչի՛նչ
- ոչինչ բան է
- առ ոչինչ համարել, ոչնչի տեղ չդնել
- ոչինչ չասող - անիմաստ, անմիտ, անբովանդակ
- ոչնչից ոչինչ - բոլորովին ոչինչ, բացարձակապես ոչինչ
- ոչնչի տեղ դնել, չդնել - բանի տեղ չդնել, հաշվի չառնել
- առ ոչինչ համարել, ոչնչի տեղ չդնել
- տե՛ս արհամարհել
- չեղյալ համարել, անվավեր համարել
- բանի տեղ չդնել, հաշվի չառնել, արհամարհել
- ոչինչ չասել - լռել
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
| |
Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։