սարք

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [sɑɾkʰ]

Դասական ուղղագրութեամբ՝ սարք վանկեր՝ սարք 

Ստուգաբանություն

Բնիկ հնդեվրոպական՝ *k՛er- «թել, հյուսել, կցել» արմատից. հմմտ. հայերեն սարդ, սար-ք, հունարեն κάίρος «հյուսվածքի թել», καιρόω «հյուսվածքը կապել» (հայ-հունական զուգաբանություն)։

Գոյական

1. որևէ աշխատանքի համար անհրաժեշտ գործիք, հարմարանք ◆ Բրիգադներն իրենց սարքերով բռնել էին իրենց տեղերը։ (Նաիրի Զարյան)
2. որևէ բանի համար անհրաժեշտ բոլոր իրերի, պիտույքների ամբողջությունը ◆ Ձիու սարք: ◆ Ոմանք գութանի սարքն էին նորոգում։ (Ակսել Բակունց)
3. տե´ս սպասք
4. (գվռ․) վրան մի բան գործելու հարմարանք
5. շինվածք, կառուցման եղանակ, ոճ, կերպ
6. չափման միջոց, որը նախատեսված է չափման տեղեկատվության ազդանշանի մշակման համար
7. (պաշտանվ․) որևէ աշխատանքի համար անհրաժեշտ՝ արհեստական ծագում և բարդ տեխնիկական կառուցվածքը ունեցող գործիք՝ հարմարանք
8. (գյուղտնտ․) (անտառ․) մեքենա, մեխանիզմ

Հոմանիշներ

1. սարքավորում, սարած, սարվածք (հնց․), կազմած, կազմած ռահ (գվռ․)
2. տե´ս սպասք
3. շինվածք

Արտահայտություններ

1. սարքի բերել
   1. սարքել, կարգի բերել, գցել, աշխատելու, բանելու համապատասխան վիճակի բերել
   2. կանոնավորել, կարգավորել
2. սարքի գալ - կանոնավորվել, բարեկարգվել ◆ Սարքի եկավ ամեն բան։ (Սողոմոն Տարոնցի)
3. սարքը գցել
   1. աշխատելու, բանելու համար անհրաժեշտ վիճակի գալ, սարքին դառնալ
   2. կանոնավորել, կարգավորել
4. սարքի ընկնել
   1. աշխատելու, բանելու համար անհրաժեշտ վիճակի գալ, սարքին դառնալ
   2. կանոնավորել, կարգավորել
5. սարք ու կարգ - ամբողջ սարքավորում՝ հարմարանք ◆ Նավի սարք ու կարգը: ◆ Փոփոխված էր և սենյակների կահավորության սարք ու կարգի ձևը։ (Րաֆֆի)

Ի արտաքին հոլովում
	Եզակի թիվ	Հոգնակի թիվ
Ուղղ.	սարք(ը)	սարքեր(ը)
Սեռ.	սարքի	սարքերի
Տր.	սարքի(ն)	սարքերի(ն)
Հայց.	սարք(ը)	սարքեր(ը)
Բաց.	սարքից	սարքերից
Գործ.	սարքով	սարքերով
Ներգ.	սարքում	սարքերում

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ device, instument, appliance, measuring apparatus գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ приспособление (ru) ‎(prisposoblenije), прибор (ru) ‎(pribor), снаряжение (ru) ‎(snarjaženije), измерительный прибор (ru) ‎(izmeritelʹnyj pribor) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝ engin

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

• Լ․ Մուղնեցյան, Մասնագիտական տերմինների բացատրական բառարան, Գյումրի, «Իմաստասեր Անանիա Շիրակացի համալսարանի տպագրություն», 2007 — 268 էջ։
• Դ․Ս․ Չիլինգարյան, Ե․Լ․ Երզնկյան, Պաշտպանական-անվտանգային տերմինների հայերեն-ռուսերեն-անգլերեն բացատրական բառարան, Գյումրի, «ՀՀ ՊՆ ռազմավարական հետազոտությունների ինստիտուտ», 2015 — 1196 էջ։
• Ֆարիդ Գրիգորյան, Ռազմագիտական տերմինների դպրոցական հայերեն-ռուսերեն թարգմանական-բացատրական բառարան (Մակմիլան-Արմենիա), Երևան, 2006 — 144 էջ։
• Մ․Խ․ Պողոսյան, Ֆրանսերեն-հայերեն ագրոէկոլոգիական և անտառագիտական տերմինների համառոտ բառարան (ՀԳԱ), Երևան, 2005 — 144 էջ։
• Մ․Մ․ Ռոզենտալի, Փիլիսոփայական բառարան (Հայաստան), Երևան, 1975 — 468 էջ։