Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ տի•ե•զերք

Կազմություն[խմբագրել]

Տի (մեծ) + եզերք

նյութի ամբողջությունը և նրա կարգավորությունը ժամանակի և տարածության մեջ, երկնային անհուն տարածությունը՝ մոլորակներով, արեգակնային և աստեղային համակարգերով
աշխարհ, երկիր (խսկց․)
անընդգրկելի՝ անպարփակելի՝ անեզր՝ անսահման տարածություն, ամբողջ աշխարհն իր մեջ ամփոփող՝ մարմնացնող որևէ բան, անսահմանություն (փխբ․) ◆ 0՜, գրքերի աշխարհը - տիեզերք է անեզր։ Եղիշե Չարենց
մարդու բնակեցրած և նրան մատչելի աշխարհը (օյկումենա) (աշխգր․)
(փիլ․) ավանդական ըմբռնմամբ` մատերիական աշխարհը, մատերիական օբյեկտների, մատերիայի որակապես տարբեր ձևերի ամբողջ համախումբը

մակրոաշխարհ, կոսմոս, շուրջաշխարհ, մակրոկոսմոս, (հնց․) տիեզեր, համագոյք, արար-աշխարհ, երկինք-գետին (ժղ․)
տե՛ս աշխարհ, երկիր
տե՛ս անսահմանություն

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ cosmos գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ космос (ru) ‎(kosmos) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։