Jump to content

ծածկել

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ ծած•կել 

Ստուգաբանություն

[խմբագրել]

Բայ

  1. շինվածքը (շենքը, սենյակը և այլն) ծածկով պատել, ծածկ սարքել
  2. մեկի՝ մի բանի վրա ծածկոց գցել, վրան բան գցել
  3. գլխին դնել՝ հագցնել (գլխարկ)
  4. մի բանի մակերեսը պատել, շերտ կապել ◆ Ձյունը ծածկել է գետինը։
  5. մի բանի վրա կախել՝ հովանի անել ◆ Ուռիներ են կանաչել ու ծածկել շիրիմը։
  6. փակել, վարագուրել ◆ Փողոցին նայող միակ պատուհանը շորով էին ծածկել:
  7. պատել, տոգորել, բռնել ◆ Թանձր խավարը ծածկել էր երկիրը։
  8. փակել, կողպել ◆ Դուռը ծածկի՛ր։
  9. հողի շերտի տակ պահել, թաղել, հորել ◆ Ժլատն ամեն օր հանում էր գանձը, նայելով ուրախանում և նորից հողի տակ ծածկում:
  10. բացվածքը՝ անցքը փակել՝ կալնել ◆ Դռան ճեղքը լաթի կտորներով էին ծածկել:
  11. որոշ տարածություն ամբողջապես պատել՝ բռնել՝ գրավել՝ զբաղեցնել ◆ Զորքը ծածկել էր ամբողջ հովիտը։
  12. մեկին՝ մի բան իր մեջ առնել՝ ընկղմել ◆ Շուտով ջուրը դուրս ցցված կայմն էլ ծածկեց:
  13. թաքցնել իր մեջ կամ իր ետևում, քողարկել, տեսադաշտից անջատել ◆ Բարձր ծառերը նրան ծածկեցին իրենց ետևում։
  14. փռել, տարածել, գցել (սփռոց, կարպետ, գորգ և այլն)
  15. բարակ շերտով պատել, բարակ շերտով քսել ◆ Ամբողջ երեսը շպարով է ծածկել: Չգիտեմ՝ տգիտությա՞մբ, թե չարությամբ արձանագրությունը ծեփով էին ծածկել:
  16. թաքցնել, գաղտնի պահել ◆ Ազնիվ ընկերը իր ընկերոջից այդ բանը չէր ծածկի:
  17. պահել, գաղտնարանում՝ թաքստոցում թաքցնել ◆ Կուլակներն իրենց ցորենը ծածկում էին ապահով տեղերում։
  18. անթափանցելի դարձնել, առջևը պատել ◆ Ծիրանի ճյուղերը ծածկում էին լուսնյակի ու աստղերի լույսը (Ակսել Բակունց)
  19. զսպել, չարտահայտել, չդրսևորել ◆ Բայց չվրդովե՜ք գրությամբ նրան, ով հպարտությամբ իր վիշտը ծածկեց Գէ
  20. գրերով պատել՝ լցնել ◆ Նա տենդորեն ծածկում էր թղթի կտորը խճճված բանաձևերով «Ֆիզիկոսները կատակում են»։
  21. (փխբ․) գերակշռելով խեղդել՝ խլացնել ◆ Աղմուկը ծածկեց նրա ձայնը։
  22. (փխբ․) հավասարակշռել, ծախսերն արդարացնել, փոխհատուցել ◆ Այս հանգամանքը… արդյունք բերավ գանձարանին՝ լիուլի ծածկելով պատերազմական վնասները (Մուրացան)
  23. փակել, արգելք ստեղծել ◆ Հսկայական ժայռաբեկորը գլորվել էր ցած ու ծածկել անցումը։
  24. (փխբ․) չեզոքացնել, վերացնել, աննկատելի դարձնել, տպավորությունը ցրել ◆ …Ոմանք էլ տանտիկնոջ խայտառակությունը ծածկելու համար վկայեցին, թե իրավ բալը շատ թանկ է։ Հովհաննես Թումանյան
  25. (փխբ․) սքողել, որևէ բանի արտահայտությամբ համակել ◆ Տխրության քողը ծածկեց նրա գունատ դեմքը(Ալեքսանդր Ֆադեև)
  26. (փխբ․) որևէ բանի տարափի տակ առնել, որևէ բան առատությամբ թափել մեկի՝ մի բանի վրա ◆ Ծաղկեփնջերով ծածկեցին հոբելյարին։
  27. (գիտական) համապատասխանել, իրար ճշտորեն բռնել, համընկնել ◆ Եթե հայերեն բառը ծածկում է պարսկական ձևը, ապա փոխառյալ է։
  28. (փխբ․) պատել, համակել, լցնել (զգացմունքների մասին) ◆ Նոր վշտեր հոգին կծածկեն:
  29. (մեղմ․) զուգավորվել ◆ Մսրա Զամբիկն աստղերի տակ վրնջաց, Մհերի ձին ծածկեց նրան։ (Մկրտիչ Խերանյան)
  30. (թղթ․) կտրել

Հոմանիշներ

[խմբագրել]
  1. ծածկապատել, տանիքապատել
  2. վերարկել, պատել
  3. հագնել, հագցնել, գլխին դնել
  4. պատել
  5. դնել, խփել, (ժղ․) վրա բերել, վրա դնել, ետ անել, ետ դնել
  6. փակել, գոցել, բերնին դնել, , երես քաշել
  7. փաթաթել, պարտակել, շոլորել (գվռ․)
  8. տե՛ս քողարկել
  9. պահել, պահպանել, հսկել, պաշտպանել, աչքի լույսի պես պահպանել, աչքի պես պահել
  10. խնամել, հոգալ, տածել, հանձանձել, սնել, մեծացնել, հոգ տանել, խնամք տանել
  11. բուծել,
  12. արածեցնել, հովվել
  13. թաքցնել, ծածկել, գաղել, պարտակել, թաք կացնել
  14. տեղավորել, (գվռ․) հորել, խորել, պահպանել,
  15. պատանդել,
  16. զսպել, սանձել, սանձահարել, բռնել, (փխբ․)
  17. տե՛ս արգելել
  18. ունենալ
  19. պատսպարել,
  20. պահպանել
  21. բռնել
  22. վարել
  23. ապահովվել
  24. տե՛ս տնօրինել
  25. կասեցնել
  26. վերապահել
  27. տե՛ս հիշել
  28. տե՛ս դրսևորել
  29. պահում կատարել, հետ դնել, դուրս գալ
  30. տե՛ս կոծկել
  31. պարտակել, գաղել
  32. պատել, տոգորել, բռնել
  33. գցել, փռել, տարածել
  34. տե՛ս պատել
  35. տե՛ս ծախսածածկել
  36. փակել, կողոպել, գոցել, (արևմտհ․) աղխել, (գվռ․)՝ փակ դնել, փականք դնել
  37. նգել
  38. խփել, դնել, (խսկց․) վրա բերել, վրա դնել
  39. փակը գցել, սողնակը գցել, սողնակել
  40. դադարեցնել, արգելել
  41. պահել, թաքցնել
  42. խցանել, խցել, խփել, կալնել
  43. լուծարել
  44. արգելել, խափանել, արգելքի ենթարկել, արգերք լինել
  45. կողպել, դադարեցնել
  46. արգելել, կապել
  47. ավարտել, վերջացնել
  48. դադարեցնել, վերջ տալ
  49. որմնապատել, որմել, ցանկել, ցանկապատել
  50. պատնեշել, պատվարել, պատվար քաշել, առաջը բռնել
  51. կալնել, խցանել, խցել, անցքը բռնել, անցքը կալանել
  52. տե՛ս բռնել
  53. տե՛ս շրջափակել
  54. վերջացնել, լմնցել՝ (արևմտհ․)
  55. տե՛ս լռեցնել
  56. տե՛ս բանտարկել
  57. տե՛ս կանգնեցնել
  58. տե՛ս համընկնել
  59. տե՛ս համապատասխանել

Արտահայտություններ

[խմբագրել]

Աղբյուրներ

[խմբագրել]
  • Լ․ Մուղնեցյան, Մասնագիտական տերմինների բացատրական բառարան, Գյումրի, «Իմաստասեր Անանիա Շիրակացի համալսարանի տպագրություն», 2007 — 268 էջ։
Ստացված է «https://hy.wiktionary.org/w/index.php?title=ծածկել&oldid=1750308» էջից