սեր

Հայերեն

«սեր» ժեստը հայերեն ժեստերի լեզվով

• ՄՀԱ՝ [sɛɾ]

վանկեր՝ սեր 

սեր1

Դասական ուղղագրութեամբ՝ սեր

Ստուգաբանություն

Կապ ունի հնդեվրոպական *k՛er- «աճել, աճեցնել, սնել» արմատի հետ (հմմտ. սեր «սերունդ, սերում»)։

Գոյական

1. կաթի երեսի խիտ՝ թանձր ու յուղալի շերտը, երես
2. (խոհր․) օգտագործում են սննդում, նաև ուտելիքներ հարստացվում
3. (փխբ․) որևէ բանի ամենալավ՝ ամենաընտիր մասը

Հոմանիշներ

1. 1. կիրք (հախուռն զգացմունք) 2. սեր (աստվածային սեր) 3. գորով (ծնողական սեր) 4. գուրանք (մանկական սեր) 5. տարփ (կարոտագին սեր) 6. տարփանք (Բուռն սեր) 7. տռիփ (տարերային սեր) 8. տռփանք (մարմնական սեր) 9. հրայք (բանաստեղծական սեր) 10. խանդաղատանք (խանդագին սեր) 11. աղապատանք (ողորմագին սեր)
2. սերուցք, կաթնասեր, հումսեր, (հզվդ․) ման, խեր, (ժղ․), երես, երեսուք, կաթեղ, (գվռ․)
3. թթվասեր

Արտահայտություններ

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ cream գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ пенка (ru) ‎(penka), сливки (ru) ‎(slivki) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Ստուգաբանություն

Բնիկ հնդեվրոպական՝ *k՛ēi-ro-` *k՛ēi- «պառկել» արմատից. հմմտ. հայերեն սիղեղ, լատվիերեն siēva «կին»։

Գոյական

1. գորովանքի՝ կապվածության խոր զգացում մեկի՝ մի բանի նկատմամբ ◆ Մայրական՝ եղբայրական Սեր:
2. հակառակ սեռի ներկայացոլցչի նկատմամբ տածվող բուռն զգացմունք՝ ձգտում ◆ Ով սեր ունի, յար էլ ունի (Ավետիք Իսահակյան)
3. սիրային հարաբերություն՝ կապ ◆ Երկար տարիներ նրանք իրենց սերը գաղտնի էին պանում, բայց մի օր բացվեց։
4. համակրանքի՝ հարգանքի զգացմունք մեկի նկատմամբ ◆ Իր մեղմ բնավորությամբ, հոգատարությամբ ու ազնվությամբ նա անմիջապես շահեց նոր միջավայրի սերը:
5. հետաքրքրություն, որևէ բանի հակում, ձգտում ◆ Երաժշտության՝ արվեստի սեր:
6. սիրելի անձ ◆ Խանդում է իմ սերը, ձեռքով է անում ինձ (Գևորգ Էմին)
7. որևէ բանի մոլություն, որևէ բանով տարվելը ◆ Արկածների՝ կերուխումի սեր:
8. միմյանց նկատմամբ ունեցած համերաշխ ու բարեկամական հարաբերություն՝ վերաբերմունք ◆ Կա մեծ ա զվարթ, իմաստուն մի ուժ, որ մութն աշխարհքից տանում է մարդուն դեպի լույս աշխարհ, սեր, եղբայրություն Հովհաննես Թումանյան
9. գործածվում է որպես փաղաքշական-մտերմական կոչական բառ սիրելի անձին դիմելու համար ◆ Եթե նույնիսկ, սեր իմ քնքուշ, դու հեռանաս ինձանից հավետ, միևնույն է, դու մշտապես կապրես ինձ տետ (Չեխ և սլովակ բանաստեղծներ)։

Ածական

1. սիրելի, սիրասուն ◆ Ուր կժպտա սեր աղջիկը աննման (Ավետիք Իսահակյան)
2. սիրով, համերաշխ, բարեկամ ◆ -Ես ասում եմ, բոլորս պետք է սեր միաբան լինենք (Ակսել Բակունց)

Մակբայ

1. (գործիական հոլով սիրով) միմյանց նկատմամբ սեր ու բարեկամական զգացմունք տածելով
2. հոժարությամբ, պատրաստակամությամբ, հաճույքով

Հոմանիշներ

1. գորով, խանդաղատանք, սիրելություն, (հզվդ․)
2. սիրահարություն, սիրահարվածություն, սրտի կրակ, սրտի վարդ
3. համակրանք, ամակրություն,
4. տարփ, տռիփ, տարփանք, տռփանք,
5. տե՛ս սիրեցյալ
6. տե՛ս հետաքրքրություն, հակում
7. տե՛ս մոլուցք
8. սեր
10. գորով
11. հրայք
13. տարփ
14. տարփանք
15. տռիփ
16. տռփանք
17. կիրք
18. խանդաղատանք
19. արգահատանք
20. աղապատանք
21. տե՛ս համերաշխություն, միաբանություն
22. տե՛ս սիրելի, սիրասուն

Արտահայտություններ

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ love գերմաներեն՝ Liebe դանիերեն՝ kærlighed, elske իսպաներեն՝ amor իտալերեն՝ amore հոլանդերեն՝ liefde հունարեն՝ αγάπη շվեդերեն՝ kärlek պորտուգալերեն՝ amor ռուսերեն՝ любовь (ru) ‎(ljubovʹ) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝ amour

սեր3

Դասական ուղղագրութեամբ՝ սեր

Ստուգաբանություն

Բնիկ հնդեվրոպական՝ *k'er- «աճել, աճեցնել, սնել» արմատից. հմմտ. հայերեն սերմ(ն), սերտ, սեռն «խիտ», լատիներեն crescō «աճել»։

Գոյական

1. սերունդ, ցեղ, սեռ

Թարգմանություններ

Թարգմանություն

• ռուսերեն՝ сливки (ru) ‎(slivki)
• անգլերեն՝ cream

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

• Խմբագրությամբ Ի․ Ս․ Կոնի, Բարոյագիտական բառարան, Երևան, ««Հայաստան» հրատարակչություն», 1985 — 200 էջ։
• Սերգեյ Ավագյան, Հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն խոհարարական բացատրական բառարան, Երևան, «ԴԱԼԼ», 2009 — 240 էջ։