Jump to content

դառն

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ դա•ռ(ը)ն 

Ստուգաբանություն

[խմբագրել]

Բնիկ հնդեվրոպական՝ *dhergh- բուսանվանական հիմքից (*dhrghno- > դառն, եթե նախնական իմաստը բուսանվանական է). հմմտ. գալլոռոմաներեն dragenos «փուշ», լիտվերեն drignes «բանգի» (թունավոր խոտ), ռուսերեն дерён «հոն» և այլն։

Ածական

  1. յուրահատուկ անախորժ համ ունեցող, խինինի համ ունեցող ◆ Դառը կորիզ։
  2. (փխբ․) անախորժ, տհաճ ◆ Դառը զգացամ։
  3. (փխբ․) տխրություն՝ վիշտ պատճառող ◆ Դառը հուշեր։
  4. (փխբ․) խիստ, ծանր, դժնդակ ◆ Առանց քեզ կյանքը դառն է և անձուկ։ Հովհաննես Թումանյան
  5. (փխբ․) տխրությամբ համակված, տխրություն արտահայտող ◆ Դառը հայացք։
  6. (ժղ․) աաստիկ ◆ Դառը խավար։
  7. (փխբ․) թունոտ, թունալից, խայթող ◆ Դառը ժպիտ։
  8. (փխբ․) աղիողորմ, սրտաճմլիկ ◆ Դառը լաց։

Հոմանիշներ

[խմբագրել]
  1. դառը, դառնահամ, լեղի, լեղահամ, դառնաճաշակ, (ժղ․)՝ աղի-լեղի, օձի լեղի, օձի փոր
  2. դառնավուն, դառնորակ, դառնանման
  3. դաժան, ծանր, անտանելի, զարհուրելի, սարսափելի, քստմնելի (վիճակ, տեսարան և այլն)
  4. տե՛ս խիստ
  5. տե՛ս թունոտ
  6. աղիողորմ, սրտաճմլիկ, սրտակեղեք, սրտամորմոք, սրտակտուր, սրտաշարժ, սրտահույզ, սրտատոչոր, սրտապապակ, գթաշարժ, աղեմորմոք, աղեկեզ, աղեխարշ, աղեխորով, աղեկոտոր, աղեկտուր, աղեգալար, կսկծաբեր, կսկծալիր, կսկծալի, կսկծալից, կսկծական, կսկծահար, կսկծագին, կսկծավոր, դառնակսկիծ, դառնահառաչ, դառնահեծ, դառնահեծեծ, դառնաղի, դառնակեզ, դառնակոծ, մորմոքիչ, մորմոքեցուցիչ, մորմոքալից, խղճալի, խղճահար, կարեկցալի, կարեկցական, վշտագին, վշտալի, վշտալից, վշտալիր, ցավագին, ցավալի, ցավալից, ցավալիր, աղի-աղի, հոնգուր-հոնգուր

Արտահայտություններ

[խմբագրել]
  1. դառը բիան (բսբ․) - թիթեռնածաղկավորների ընտանիքին պատկանող խոտաբույս, մարուխի մի տեսակը
  2. դառը դատել (ժղ․) - չարչարանքով՝ տանջալից աշխատանքով վաստակել
  3. դառը պտուղ(ները) ճաշակել մի բանի - մի բանի ծանր հետևանք(ներ)ը կրել
  4. դառն արտասուք թափել՝ արտասվել - սգալ, ողբալ
  5. դառն ընկնել - նեղն ընկնել, նեղ դրության մեջ ընկնել
  6. դառն (կես) գիշեր - խոր (կես) գիշեր

Աղբյուրներ

[խմբագրել]