ազատ

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

Ազատության արձանը Լիբերթի կղզում՝ ԱՄՆ Նյու Յորք քաղաքի մոտ

Դասական ուղղագրութեամբ՝ ազատ


վանկեր՝ ա•զատ 

ազատ1[խմբագրել]

Ստուգաբանություն[խմբագրել]

Փոխառություն է իրանական աղբյուրից. ավեստերեն՝ āzāta-, միջին պարսկերեն՝ āzāt, պարսկերեն՝ āzād

Ածական[խմբագրել]

  1. ուրիշի կամքից կախում չունեցող, ինքնիշխան ◆ Ավելի լավ է ազատ մեռնենք, քան ստրուկ ապրենք։ (Մուրացան)
  2. պատասխանատվությունից՝ հարկադրանքից՝ արգելքներից զերծ
  3. որևէ բանով չկաշկանդված
  4. պաշտոնական զբաղմունքներից զերծ ◆ Նա այս ժամին ազատ է։
  5. անմասն, զերծ
  6. թափուր, չզբաղեցրած ◆ Արի հրավիրենք, որ մեր տանը մնա, ազատ տեղ հո շատ ունենք։ (Նար-Դոս)
  7. անկաշկանդ՝ համարձակ՝ աներկյուղ ◆ Լավ է ազատ լաց ըլնիլը, քանց դարդ տանիլն անմռունչ։ Հովհաննես Հովհաննիսյան
  8. ընդարձակ, լայնարձակ ◆ Հորիզոնները հրդեհվում էին իրենց ամայի, ազատ ափերում։ (Ավետիք Իսահակյան)
  9. արձակ (զգեստի մասին)
  10. առանց հսկողության թողնված ◆ Ա՜յ երկիրը… ապրանքդ ազատ բաց թող ու գնա քու գործին։ Հովհաննես Թումանյան
  11. ազատության մեջ գտնվող, չձերբակալված ◆ Մին էր ինձ համար, ազատ թե բանտում։ Հովհաննես Թումանյան
  12. չամուսնացած, ամուրի ◆ Ազատ մարդ եմ, ամուրի։ Հովհաննես Թումանյան
  13. սիրած կամ նշանած չունեցող

Կաղապար:մրնմ այս հրամանով պետք է կանգնել անկաշկանդ, թուլացնել ծնկում աջ կամ ձախ ոտքը առանց տեղաշարժվելու, չխոսել և չթուլացնել ուշադրությունը

Մակբայ[խմբագրել]

  1. ազատորեն

Գոյական[խմբագրել]

  1. (բնստ․) ազատություն

Հոմանիշներ[խմբագրել]

  1. ինքնագլուխ, ինքնակամ, կամազատ
  2. անկաշկանդ, անբռնադատ, անշղթա, (փխբ․) ինչպես ձուկը ջրում
  3. անարգել, անխափան
  4. անկախ, ինքնիշխան, ինքնվար, ինքնօրեն
  5. թափուր, բաց, անզբաղ, պարապ

Արտահայտություններ[խմբագրել]

  1. ազատ բանատողեր (գրկն․) - բանաստեղծական տողի հատածների անհավասար քանակությամբ վանկա-շեշտային բանատողեր
  2. ազատ զբաղմունք (հնց․) - հոնորարային մտավոր աշխատանքով ապրողների (գրողների, բժիշկների, իրավաբանների և այլն) զբաղմունքը
  3. ազատ ոճ (սպորտ․) - կամովին ընտրվող մարզաձև
  4. ազատ ոտանավոր (գրկն․) - տողերի շեշտված և անշեշտ վանկերի կամայական քանակով ու հարաբերակցությամբ ոտանավոր
  5. ազատ վարժություններ (սպորտ․) - առանց գործիքների մարմնամարզական վարժություններ
  6. ազատ ունկնդիր - բուհական դասախոսությունների և այլ կարգի պարապունքների մասնակցելու թույլտվություն ունեցող, բայց որպես ուսանող չգրանցված և ուսանողական իրավունքներից չօգտվող անձ
  7. ազատ օդ
    1. թարմ՝ մաքուր օդ
    2. բաց՝ ընդարձակ օդային տարածություն
  8. ազատ առևտուր
  9. ազատ արձակել
  10. ազատ թարգմանություն
  11. ազատ ժամանակ
  12. ազատ խոսել, կարդալ
  13. ազատ հագուստ
  14. ազատ մասնագիտություն
  15. ազատ մասնագիտության տեր մարդ
  16. ազատ մուտք
  17. ազատ շարժուձև
  18. ազատ շունչ քաշել
  19. ազատ վարժություններ
  20. ազատ վարքագիծ
  21. ազատ փող
  22. ազատ քաղաքականություն
  23. հարկերից՝ պարտականություններից ազատ
  24. խոչընդոտներից՝ արգելքներից ազատ
  25. որևէ բանից ազատ
  26. ճանապարհն ազատ է

Թարգմանություններ[խմբագրել]

ազատ2[խմբագրել]

Գոյական[խմբագրել]

  1. (պատմ․) ազնվական
  2. ազատի՝ ազնվականի արտոնություններ վայելող մարդ

Հոմանիշներ[խմբագրել]

  1. ազնվական, ազնվազարմ, ազնվատոհմիկ, ազնաուր (ազնավուր), ազնվորդի, պայազատ, թարխան


Աղբյուրներ[խմբագրել]

  • Կ․ Կ․ Բաբայան, Մարմնամարզական տերմինների տեղեկատու բառարան («Հայաստան» հրատարակչություն), Երևան, 1985 — 184 էջ։