սան
Արտաքին տեսք
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [sɑn]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ սան
վանկեր՝ սան
սան1
[խմբագրել]Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Բնիկ հնդեվրոպական՝ *psn- կամ *psin-՝ *f(o)steno- (*sten-, *speno-) հիմքից. հմմտ. հայերեն սնանիլ, ստին։
Գոյական
- երեխան՝ մանուկը իր սնուցողի և խնամողի համար (ոչ ծնողների) ◆ Դայակը հոգով կապված Էր իր սանի հետ։
- որևէ ուսումնական հաստատության սովորող կամ շրջանավարտ (աշակերտ, ուսանող), որևէ ուսումնական հաստատությունում իր կրթությունն ստացած (ստացող) անձը՝ այդ հաստատության համար ◆ Հրաչյա Աճառայանի անվան միջնակարգ դպրոցի սաների հավաքույթ։ ◆ Համալսարանի սան:
- (փխբ․) մարդը՝ քաղաքացին՝ գործիչը ևն այն կազմակերպության՝ կոլեկտիվի՝ հասարակական միջավայրի ևն նկատմամբ, որի մեջ նա դաստիարակվել՝ կոփվել է ◆ Կազմակերպությունը հետևում է իր սաների գործունեությանը։
- գիտնականի՝ ուսուցչի դաստիարակած աշակերտ ◆ Նա միշտ պարծանքով շեշտում Էր, որ ինքը Մանուկ Աբեղյանի սանն է եղել։
- (փխբ․) երեխան կնքահոր (քավորի) և սանամոր (կնքամոր) համար
- (փխբ․) հոգեզավակ, հոգեորդի, որդեգիր
- (փխբ․) որդի, զավակ ◆ Մենք բոլորս եղբայրներ ենք, մի մոր հարազատ սաներ: (Ակսել Բակունց)
- (փխբ․) մեկի կողմից խնամված՝ վարժեցված և հատուկ սիրո առարկա դարձած կենդանի {լռուրենսը… սկսում էր պատմել… իր արշավաձիերի մասին։ ◆ Նա հիանալի գիտեր իր ամեն մի սանին և, հավանորեն, ընդհանրապես գիտեր իր գործը։ (Ալեքսանդր Պուշկին)
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- ձեռնասուն, ձեռատունկ (հնց․)
- ուսանող, սովորող, աշակերտ
- տե՛ս սանիկ
- տե՛ս հոգեզավակ, հոգեորդի
- զավակ
- որդի, երեխա, տղա, մանուկ, ուստր, աղջիկ, դուստր. ուրջու, խերո, ճուտ, մանչ, բալա
- զարմ
- տե՛ս ժառանգ
- ծնունդ, բերք, ծնություն
- որդի
- զավակ, տղա, մանչ (արևմտհ․) (արու զավակ)
- զավակ, երեխա(ընդհանրապես)
- տե՛ս զարմ, ժառանգ
- որդու
- տե՛ս հետևորդ
Արտահայտություններ
[խմբագրել]Ի արտաքին հոլովում | ||
Եզակի թիվ | Հոգնակի թիվ | |
Ուղղ. | սան(ը) | սաներ(ը) |
Սեռ. | սանի | սաների |
Տր. | սանի(ն) | սաների(ն) |
Հայց. | սանի(ն) | սաների(ն) |
Բաց. | սանից | սաներից |
Գործ. | սանով | սաներով |
երգ. | (սանում) | (սաներում) |
Բաղադրյալ բառեր | |
Թարգմանություններ | |
|
սան 2
[խմբագրել]Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Փոխառություն՝ արաբերեն šani (հին ակկադերեն šannum):
Գոյական
- պղնձյա կաթսա
Հոմանիշներ
[խմբագրել]Արտահայտություններ
[խմբագրել]Ի արտաքին հոլովում | ||
Եզակի թիվ | Հոգնակի թիվ | |
Ուղղ. | սան(ը) | սաներ(ը) |
Սեռ. | սանի | սաների |
Տր. | սանի(ն) | սաների(ն) |
Հայց. | սան(ը) | սաներ(ը) |
Բաց. | սանից | սաներից |
Գործ. | սանով | սաներով |
Ներգ. | սանում | սաներում |
Բաղադրյալ բառեր | |
Թարգմանություններ | |
սան 3
[խմբագրել]- սանիտարական բառի
Հոմանիշներ
[խմբագրել]Արտահայտություններ
[խմբագրել]Բաղադրյալ բառեր | |
Թարգմանություններ
[խմբագրել]Թարգմանություն
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։