կտրել
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [ktɾɛl]
Դասական ուղղագրութեամբ՝
վանկեր՝ կ(ը)տ•րել
Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Բայ
- սուր գործիքով հատելով՝ ամբողջից մաս անջատել ◆ Չոր ճյուղը կտրեց։ Մետաքսից մի կտոր կտրեց։
- հատելով, մասերի բաժանել, մաս-մաս անել, կտրտել ◆ Միսը կտրել։
- սուր բանով քերծել՝ պատռել՝ հերձել ◆ Մատը կտրել։
- հատելով որոշ մեծությամբ ու ձևով կտորներ՝ հատվածներ պատրաստել ◆ Թղթից քարտեր կտրեց։ Երկու մետրանոց գերաններ կտրեցին։
- մակերևույթը ճեղքել՝ պատռել, ակոսել ◆ Խոփը կտրում է փխրուն հողը։
- ավելորդ մասերը հատելով հեռացնել, էտել, հատել ◆ Այցի էր գնում իր պատվաստած ծառերին, ճյուղերը կտրում։ (Ակսել Բակունց)
- հատելով կարճացնել ◆ Մազերը կտրել։
- մի տեղով անցնել՝ տարածությունը երկու մասի բաժանելով, հատել ◆ Կտրեց նախասրահը և մտավ ճաշարանը։
- պատրաստել, սարքել ◆ Փող կտրել։ Աղյուս կտրել։
- զրկել, խլել ◆ Վարձը կտրել։ Հացը՝ ապրուստը կտրել։
- վիրահատությամբ հեռացնել ◆ Ոտքը կտրեցին։
- ճանապարհը՝ անցումը փակել, ընթացքը արգելել ◆ Պարսիկները կտրեցին Եփրատի նավակամուրջը։ (Րաֆֆի) ◆ Ճանապարհը՝ առուն կտրել։
- դադարեցնել ◆ Երեխայի լացը կտրել։
- ընդհատել ◆ Խոսքս մի՛ կտրիր։
- հոսանքը փակել՝ դադարեցնել ◆ Հոսանքը կտրեցին։ Ջուրը կտրի՛ր։
- ուժով ձգելով խզել ◆ Թելը՝ պարանը կտրել։
- հատելով որոշ ձև տալ, ձևել ◆ Կաշվից երկու տրեխ կտրեց։
- բարձրացնել, վերցնել ◆ Ոտքը գետնից կտրել։
- բնջատել, կապը խզել, մեկուսացնել ◆ Զորքի երկու թևերը կտրել Էին իրարից։
- իր խոսքով զրույցը՝ խոսակցությունն ավարտել ◆ Իզու՛ր Է խոսելդ, - կտրեց նա ու դիմեց ընկերոջը։
- բաժանել, անջրպետել ◆ Հին հրապարակը կտրել են տախտակներով։
- կոտորել, սպանել, ջարդել ◆ Կտրեց թափեց… ով որ ընկավ թրի վրան։ (Ավետիք Իսահակյան)
- կողոպտել, թալանել ◆ Քարավան կտրել։
- շրջապատել, պատել, բոլորել, շրջափակել ◆ Թշնամուն չորս կողմից կտրել են։
- անցնել, գնալ ◆ Ճանապարհ կտրել։
- (փխբ․) քննության ժամանակ թույլ նշանակել
- գրքի թերթերի ծալքերը հատել, թերթատել
- թղթախաղում «հակառակորդի» խաղաթուղթը ավելի մեծով ծածկել՝ տանել
- խաղաթղթի կապուկը կիսել
- (փխբ․) հեռացնել, շեղել, անջատել ◆ Հայացքը չէր կտրում նրանից։
- հատել, խաչաձևել ◆ Այդտեղ երկու ճանապարհները կտրում էին իրար։
- բաժանել, հեռացնել, հրաժարեցնել ◆ Վատ ընկերներից՝ միջավայրից կտրել։
- դառնալ, վերածվել մի բանի (հարադրությունների մեջ) ◆ Ապուխտ կտրել, ապուշ կտրել։
- դադարել ◆ Անձրևը կտրեց։
- շաղվել, փսորվել ◆ Կաթը՝ սպասը կտրել։
- (խոհր․) մթերքները և այլն կտրել համապատասխան չափի, ձևի
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- հատել, խզարել, սղոցել
- կտրատել, կտրտել, կոտորել, կիսել, (գվռ․)` դրփել, դռփել
- հերձել, պատռել, մաս-մաս անել, կտոր-կտոր անել
- ցեցկել
- ակոսել, ճեղքել
- տե՛ս էտել
- տե՛ս խուզել
- տե՛ս մկրատել
- տե՛ս սարքել
- տե՛ս զրկել
- տե՛ս վիրահատել
- տե՛ս փակել
- տե՛ս դադարեցնել
- տե՛ս ընդհատել
- տե՛ս խզել
- տե՛ս բարձրացնել, վերցնել
- տե՛ս անջատել
- տե՛ս ավարտել
- տե՛ս սպանել
- տե՛ս թալանել
- տե՛ս շրջափակել
- տե՛ս անցնել-գնալ
- տե՛ս թերթատել
- տե՛ս շեղել
- տե՛ս հատել
- տե՛ս բաժանել
- տե՛ս դառնալ
- տե՛ս դադարել
- տե՛ս շաղվել
- տե՛ս ավարտվել
Արտահայտություններ
[խմբագրել]| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
| |
| Խոնարհում | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Սերգեյ Ավագյան, Հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն խոհարարական բացատրական բառարան, Երևան, «ԴԱԼԼ», 2009 — 240 էջ։
Կատեգորիաներ:
- Ձայնային ֆայլերով հայերեն բառահոդվածներ
- Հայերեն բառեր
- Հայերեն բայեր
- Քաղվածք/Ակսել Բակունց
- Քաղվածք/Րաֆֆի
- Քաղվածք/Ավետիք Իսահակյան
- Հայերեն բառեր փոխաբերական իմաստով
- Հայերեն բառեր խոհարարական իմաստով
- Բառեր «Արդի հայերենի բացատրական բառարան» գրքից
- Բառեր «Հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն խոհարարական բացատրական բառարան» գրքից