նուրբ

Հայերեն

«նուրբ» ժեստը հայերեն ժեստերի լեզվով

• ՄՀԱ՝ [nuɾb]

Դասական ուղղագրութեամբ՝ նուրբ

վանկեր՝ նուրբ 

Ստուգաբանություն

Բնիկ հնդեվրոպական՝ snōbri` snēbhri- «նուրբ, նեղ» արմատից․ հմմտ․ հին շվեդերեն snoever «նեղ», նորվեգերեն snoevr «նեղ, նրբին, ճկուն, սեղմ»։

Ածական

1. լայնական կտրվածքով շատ փոքր, բարակ, աննշան հաստություն ունեցող ◆ Նուրբ թել՝ լար՝ մազ։ Սառույցի ձյան նուրբ շերտ։
2. բարակ՝ ոչ հաստ նյութից պատրաստված՝ հյուսած, նրբաթել ◆ Նուրբ գործվածք՝ սպիտակեղեն։
3. ոչ թանձր, թափանցիկ, անոսր ◆ Նուրբ մշուշ՝ ծուխ։
4. ոչ խոշոր, ոչ հաստ, ոչ խոշորակազմ ◆ Նուրբ մարմին՝ իրան։
5. ոչ կոպիտ, գեղեցիկ ու նրբագիծ ◆ Նուրբ դեմք, շրթունքներ։
6. սուր, բարձր, բարակ (ձայնի հնչյունի մասին), բարձր ձայնաստիճան ունեցող ◆ Նուրբ ծղրտոց՝ ճիչ։
7. մանր կամ մանրագույն մասնիկներից՝ հատիկներից բաղկացած՝ կազմված ◆ Նուրբ ավազ՝ ալյուր՝ փոշի։
8. փոքրագույն մանրամասների վրա հարկ եղած ուշադրություն դարձնելով պատրաստվող՝ սարքվող, մեծ ուշադրություն ու մանրակրկիտ աշխատանք պահանջող ◆ Նուրբ մեխանիզմ՝ սարք։ Նուրբ քանդակ։
9. զգայուն ու խորաթափանց ըմբռնում՝ մոտեցում պահանջող ◆ Նուրբ խնդիր։
10. սուր, խորաթափանց, նրբամիտ ◆ Նուրբ մտածողություն՝ դատողություն։
11. բարձր զգացողություն ունեցող, զգայական ընկալման մեծ ունակությամբ օժտված ◆ Նուրբ տեսողություն՝ լսողություն՝ դիտողականություն։
12. հանգամանալից, ստույգ և մանրամասներն ընդգրկող, մանրունքների մեջ թափանցող ◆ Նուրբ իմացություն։ Մասնագիտական գիտելիքների նուրբ տիրապետում։
13. շատ փոքր՝ թույլ, հազիվ նշմարելի՝ նկատելի ◆ Գույնի նուրբ երանգներ։
14. կիրթ, բարեկիրթ, նրբավարի ◆ Նուրբ վարվելակերպ՝ վերաբերմունք։
15. նազանք արտահայտող, նազանքով կատարվող ◆ Նուրբ շարժուձև՝ շարժում։
16. զգայուն, շուտ զգացվող ◆ Նուրբ հոգի՝ սիրտ։
17. քողարկված, ոչ բացահայտ, հնարամտորեն թաքցված ◆ Նուրբ խորամանկություն։
18. մեղմ, մեղմություն արտահայտող, ոչ խիստ ◆ Նուրբ դիտողություն՝ ակնարկ։
19. քնքուշ, հաճելիորեն փափուկ՝ բարակ ◆ Նուրբ մաշկ՝ ձեռքեր։
20. նրբանկատ և զգուշավոր մոտեցում պահանջող, փափկանկատ ◆ Նուրբ վիճակ՝ դրություն հանձնարարություն։
21. խորամանկ, հեռատես, շրջահայաց ◆ Նուրբ գործամոլ։
22. խորամանկորեն՝ շրջահայեցությամբ արված՝ հորինված՝ նյութված ◆ Նուրբ խարդավանք։

Հոմանիշներ

1. բարակ
2. նրբաթել, նրբահյուս, անգայտ, (հնց․)
3. անոսր, թափանցիկ
4. գերմակ
5. տե՛ս գեղադեմ
6. գեղակազմ, գեղեցկակազմ, բարեկազմ, վայելչակազմ, նրբակազմ, կանոնակազմ, քաջակազմ, ազնվակազմ, սլացիկ, կառուցիկ, գեղահոդ, գեղեցկահոդ, բարեհոդ, գեղահասակ, գեղեցկահասակ
7. տե՛ս քնքուշ
8. տե՛ս զգայուն
9. տե՛ս նազանի
10. տե՛ս մանրակրկիտ
11. տե՛ս խորաթափանց
12. տե՛ս կիրթ
13. տե՛ս նրբանկատ

Արտահայտություններ

Թարգմանություններ

անգլերեն՝ fine, penalty, amercement, forfeit, mulct, surcharge գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ тонкий (ru) ‎(tonkij), мелкий (ru) ‎(melkij), нежный (ru) ‎(nežnyj), изящный (ru) ‎(izjaščnyj), изощрённый (ru) ‎(izoščrjónnyj), изысканный (ru) ‎(izyskannyj), проницательный (ru) ‎(pronicatelʹnyj), прозорливый (ru) ‎(prozorlivyj), чувствительный (ru) ‎(čuvstvitelʹnyj), ювелирный (ru) ‎(juvelirnyj) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։