փափուկ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [pʰɑˈpʰuk]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ փափուկ
վանկեր՝ փա•փուկ
Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Ծագումն անհայտ է։
Ածական
- այնպիսին, որ հեշտությամբ սեղմվում՝ ճնշվում է ձեռք տալիս, ոչ կոշտ, կակուղ ◆ Փափուկ վերմակ՝ բարձ։
- փխրուն, հեշտությամբ ճկվող՝ բեկվող կոտրվող ◆ Փափուկ ոստ՝ մետաղ։
- նուրբ, քնքուշ, գիրգ, փափլիկ (մարմնի և նրա մասերի վերաբերյալ) ◆ Փափուկ կռներ։
- շոշափելիս հաճելի քնքշություն ունեցող, նուրբ, բարակ, մետաքսանման ◆ Փափուկ մազեր՝ բուրդ։
- ոչ կարծր, այնպիսին, որ կարելի է սեղմելով ձևափոխել՝ զանազան ձևեր տալ ◆ Փափուկ մոմ՝ կավ։
- մշակելու համար ոչ կոպիտ, հեշտ մշակելի՝ կռելի՝ կոփելի ◆ Փափուկ մետաղներ՝ քար։
- մեղմ, բարեխառն, ոչ սուր ◆ Փափուկ եղանակ՝ օդ՝ կլիմա։
- չհնացած, թարմությունը՝ փափկությունը չկորցրած, չչորացած, չպնդացած ◆ Փափուկ հաց։
- հեշտությամբ ծամվող, փխրուն, ոչ կոշտ ◆ Փափուկ խնձոր՝ միս։
- լսելու՝ տեսնելու համար դուրեկան՝ հաճելի, տեսողական կամ լսղական հաճելի զգացում առաջացնող ◆ Փափուկ ձայն՝ պատկեր՝ տեսարան։
- թեթև, սահուն ◆ Փափուկ քայլվածք:
- թույլ, ոչ ուժեղ, թեթև ◆ Փափուկ հով՝ զեփյուռ։
- մեղմաբարո, մեղմ բնավորություն ունեցող, հեզ ◆ Բարի, փափուկ մարդ է Գալուստը։ Սերո Խանզադյան
- մեղմություն՝ քնքշություն արտահայտող ◆ Փափուկ հայացք՝ շոյանք։
- բարեսիրտ, գթառատ, զգայուն ◆ Փափուկ հոգի ունի մեր Սամսոնը։
- ճկուն, դյուրաթեք {օրինակ|Երիտասարդի փափուկ կազմվածքը նախանձ էր առաջացնում կրկեսի տնօրենի մեջ} ՏԹ
- մատղաշ, դալար ◆ Ուռենու փափուկ ոստեր կտրելով՝ նա սկսեց զամբյուղ հյուսել։
- ցածրաձայն, հազիվ լսելի ◆ Տերևների փափուկ սոսավյունը միաձուլվում էր առվակի քնքուշ խոխոջի հետ։
- նրբանկատություն՝ փափկանկատություն պահանջող ◆ Փափուկ հարց՝ խնդիր։
- մեղկ, հեշտալի ◆ Փափուկ կյանք։
- մեղմ, զիջող, ոչ կամակոր, ոչ իրասածի ◆ Փափուկ բնավորություն։
- ոչ խիստ, մեղմությամբ ասված՝ արտահայտված ◆ Վարժապետն զգացած էր այն փափուկ հեգնությունը, որ կար Գարեգինի հավանողական պատասխանին մեջ։ Տիգրան Կամսարական
- այնպիսին, որ նստելուց՝ պառկելուց ևն հաճելիորեն սեղմվում՝ նստում Է, ոչ կոշտ ◆ Փափուկ աթոռ՝ անկողին՝ մահճակալ։
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- կակուղ, փափլիկ, գիրգ, փոփոլ (գվռ․), փամփոշ, փմփխիկ, փմփխուկ, փմփուխ, փմփուս, փմփուշ, փափկիկ, թաթկին, դնդողիկ
- տե՛ս փխրուն
- տե՛ս քնքուշ
- տե՛ս սեղմ
- տե՛ս սահուն
- տե՛ս գթառատ
- տե՛ս սեղմաբարո
- տե՛ս դալար
- տե՛ս դյուրաթեք
- տե՛ս զիջող
- տե՛ս հեշտալի
- տե՛ս ախորժ
- տե՛ս քաղցրալուր
- տե՛ս փափկասուն
- տե՛ս սիրալիր
Արտահայտություններ
[խմբագրել]- փափուկ անկյուն - ապահով ու բարեկեցիկ տեղ
- փափուկ բաղաձայններ (լեզվբ․) - լեզվի միջին մասը կոշտ քիմքին մոտեցնելով արտասանվող բաղաձայն հնչյուններ, քմայնացած բաղաձայններ։
- փափուկ բարձ դնել մեկի գլխի տակ - սուտ խոստումներով կամ սխալ, բայց անցանկալի տեղեկություններով մեկին հանգստացնել՝ հուսադրել։
- փափուկ երես - զիջողամիտ, թույլ բնավորություն ունեցող
- փափուկ կահույք - նստելու կամ պառկելու համար փափուկ տեղեր ունեցող զսպանակավոր կահույք
- փափուկ պաշտոն - եկամտաբեր պաշտոն
- փափուկ ջուր - կրային աղերի նվազ պարունակությամբ ջուր, որի մեջ օճառը հեշտությամբ փրփրում է
- փափուկ ռոճիկ - բարձր աշխատավարձ
- փափուկ սեռ - նույնն է՝ քնքուշ սեռ
- փափուկ սիրտ - շատ զգայուն՝ գթառատ, նրբազգաց, փափկասիրտ
- փափուկ վագոն - փափուկ քնատեղերով մարդատար վագոն
- փափուկ փող - մեծագումար փող
| Թարգմանություններ | |
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։