ազդր
Արտաքին տեսք
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [ˈɑzdəɾ]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ ազդր
վանկեր՝ ազ•դ(ը)ր
Ստուգաբանություն
[խմբագրել]Թերևս բնիկ հնդեվրոպական բառ է, բայց բուն ձևը դժվար վերականգնելի է։ Հյուբշմանի նշած և Աճառյանի Հայոց Անձնանունների Բառարանում բերված զուգահեռները (հին հնդկերեն՝ sákthi, ավ․ haxti՝ «աճուկ» և հունարեն՝ ίσχι, ίσχιον՝ ազդր) հայերենից ձևով շատ հեռու են և Pok. IEW-ում բերվում են (s)keng արմատի տակ, որ ոչ մի կերպ չէր կարող տալ ազդր։ Ջահուկյանի «Հայոց լեզվի պատմություն» գրքում կասկածով նշված հունարեն σφος՝ ազդր զուգահեռը և վերականգնված ost-dh-ur > ozdhur նախաձևը լիովին հավաստի չեն։
Գոյական
- ոտքի վերին մասը՝ կոնքից մինչև ծունկը, բարձ, զիստ ◆ Իսկ ազդրի վրա, հագուստի ներքո թաքցրած էր երկսայրի նրանը։ (Րաֆֆի)
- խոզի, ոչխարի և մի քանի այլ անասունների ազդրային մասը իբրև միս ◆ Նրա (մշակի) մեջքի կաթսայից դուրս էր ցցված ոչխարի ճարպոտ ազդրը: (Գարեգին Սևունց)
- (խոհր․) փափկամիս, համարյա առանց ճարպի, պատրաստում են զանազան կերակուրներ, լցոններ, տապականեր, խորովում, ապխտում, պահածոյացնում
Հոմանիշներ
[խմբագրել]- զիստ, սրունք, բարձք (հնց․), (բրբ․) ճուռ, բումբ, բուդ, անդամ
- ազդրամաս, զստամաս (մսի), ազդրամիս, (բրբ․) թաշկ, խոռըկ (ոչխարի)
Արտահայտություններ
[խմբագրել]Ի արտաքին հոլովում | ||
Եզակի թիվ | Հոգնակի թիվ | |
Ուղղ. | ազդր(ը) | ազդրեր(ը) |
Սեռ. | ազդրի | ազդրերի |
Տր. | ազդրի(ն) | ազդրերի(ն) |
Հայց. | ազդր(ը) | ազդրեր(ը) |
Բաց. | ազդրից | ազդրերից |
Գործ. | ազդրով | ազդրերով |
Ներգ. | ազդրում | ազդրերում |
Բաղադրյալ բառեր | |
Թարգմանություններ
[խմբագրել]մարդու ազդր (կազմախոսական) | |
կենդանու ազդր | |
ուտելիք | |
Աղբյուրներ
[խմբագրել]- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Սերգեյ Ավագյան, Հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն խոհարարական բացատրական բառարան, Երևան, «ԴԱԼԼ», 2009 — 240 էջ։
Կատեգորիաներ:
- Ձայնային ֆայլերով հայերեն բառահոդվածներ
- Հայերեն բառեր
- Հայերեն գոյականներ
- Քաղվածք/Րաֆֆի
- Քաղվածք/Գարեգին Սևունց
- Հայերեն բառեր խոհարարական իմաստով
- Հայերեն բառեր հնացած իմաստով
- Հայերեն բարբառային բառեր
- Բառեր «Արդի հայերենի բացատրական բառարան» գրքից
- Բառեր «Հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն խոհարարական բացատրական բառարան» գրքից