միտք

Վիքիբառարան-ից

Հայերեն

«միտք» ժեստը հայերեն ժեստերի լեզվով

Դասական ուղղագրութեամբ՝ միտք

վանկեր՝ միտք 

Ստուգաբանություն[խմբագրել]

Բնիկ հնդեվրոպական՝ *mēd-՝ *med- «չափել» արմատից. հմմտ. հունարեն μήδος` «միտք, մտադրություն, հոգու տագնապ», լատիներեն meditāri «մտածել, խորհել», հին իռլանդերեն midiur «դատողություն անել»։

Գոյական

  1. մտածելու, դատելու կարողությունը՝ որպես մարդու բնածին հատկությունը
  2. մտածմունք, այն, ինչ որ մեկը մտածում է, մտածելու արդյունքը
  3. դատողություն, խորհրդածություն
  4. գաղափար, կարծիք, վարկած
  5. դիտավորություն, դիտում
  6. նպատակ
  7. նշանակություն, իմաստ, խորհուրդ
  8. հիշողություն
  9. ուշք, ուշադրություն

Հոմանիշներ[խմբագրել]

  1. մտախոհություն, դատողություն, խելք (մարդու մտածելու, դատելու կարողությունը, մտածելը)
  2. մտածմունք, խորհրդածություն, խոհմ մտմտուք, մտորում (մտածելը, խորհրդածելը)
  3. գաղափար, կարծիք, վարկած
  4. նպատակ, դիտավորություն, մտահաղացում, մտադրություն
  5. նշանակություն, իմաստ, խորհուրդ
  6. տե´ս հիշողություն
  7. տե´ս ուշք, ուշադրություն

Արտահայտություններ[խմբագրել]

  1. միտք անել - մտածել
  2. միտք դնել - նունն է` միտ դնել
  3. միտք հղանալ - գլխում նոր միտք ծագել
  4. միտքը բերել - հիշել
  5. միտքը գալ - հիշվել, վերհիշվել
  6. միտքը դնել - տե´ս մտքում դնել
  7. միտքը ծռել
    1. մոլորեցնել, ծուռ ճանապարհով տանել
    2. տե´ս միտքը փոխել
  8. միտքը ծուռ
    1. հետին միտք ունեցող, նենգավոր
    2. գայթակղեցնոլու տրամադիր
  9. միտքը հավաքել
    1. աշխատել մոռացածը վերհիշել
    2. ստափվել, մտքերն ամփափել
  10. միտքը մաշել
    1. մտատանջվել
    2. մտատանջել
  11. միտքը պահել - նույնն է` միտը պահել
  12. միտքը պղտորել - գայթակղեցնել
  13. միտքը սահեցնել մի բանի վրայով - մտածել մի բանի մասին
  14. միտքը փոխել - նախկին մտադրությունից հրաժարվել, մտադրությւոնը փոխել
  15. միտքը փոխվել
    1. մտադրությունը փոխվել
    2. ցանկացած միտք հղանալ
  16. մտքի զավակ - մտքի ստեղծագորշծություն (բնստ․)
  17. մտքի թել - մտքերի ներքին, տրամաբանական կապ
  18. մտքի թռիչք - երևակայության թռիչք
  19. մտքի խոյանք - երևակայության թռիչք
  20. մտքի ծովն ընկնել - մտքերի մեջ խորասուզվել
  21. մտքի հետ ընկնել - մտածմունքներով տարվել
  22. մտքի (մտքերի) մեջ ընկնել
    1. մտածմունքների մեջ խորասուզվել
    2. մտամոլոր դառնալ
    3. մտատանջվել
  23. մտքի մեջ տանել-բերել - կշռադատել
  24. մտքի տունն ընկնել - մտմտալ, մտորել
  25. մտքից անց կացնել - որևէ բանի հնարավորության, կարելիության, անհրաժեշտության մասին մտածել
  26. մտքից անցնել
    1. գլխում կասկած ծագել
    2. մտածել, նախազգալ
  27. մտքից գնալ, ելնել, ընկնել, թռչել - մոռացվել
  28. մտքից հանել
    1. մոռանալ
    2. խելքից հանել
  29. մտքում առնել տալ կամ առնել ու տալ - կշռադատել
  30. մտքում(ն) ասել - ինքն իրեն մտածել, խորհել
  31. մտքում դնել - մտադրվել
  32. մտքում ծիծաղել - առանց արտահայտվելու մեկին, մի ծաղրի ենթարկել, աչհամարել, չհավանել
  33. մտքովն անցնել
    1. կարծել
    2. հիշել
    3. նախազգալ, կանխազգալ
  34. մտքերը բաժանել մեկի - մեկին համակարծիք լինել
  35. մտքերը բաժանել, կիսել մեի հետ - մտածումները պատմել մեկին, իր մտքերին հաղորդակից դարձնել
  36. մտքերի փոխանակություն - կարծիքների դատողությունների փոխանակություն ելույթների կամ գրավոր խոսքի միջոցով
  37. միտքը առնել - տե´ս ըմբռնել, հասկանալ
  38. միտքը հավաքել - տե´ս ստափվել
  39. միտքը մթնել - տե´ս ուշաթափվել
  40. մտքի թելը բարակել - տե´ս մտաթափվել
  41. մտքի ծովը դուրս գալ - տե´ս մտածել
  42. մտքում շուն ընկնել
    1. նենգել, դավել
    2. շնանալ, տռփալ
  43. մտքի պոչը (տուտը) փախցնել - տե´ս շփոթվել

Ստուգաբանություն[խմբագրել]

Աղբյուրներ[խմբագրել]