երկու

Հայերեն

«2» թվի ժեստը հայերեն ժեստերի լեզվով

• ՄՀԱ՝ [jɛɾˈku]

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ եր•կու 

Ստուգաբանություն

Բնիկ հնդեվրոպական՝ *duō-` *duō(u)- ձևից՝ *dui > երկի-, *duo > երկո- տարբերակներով. հմմտ. հին հնդկերեն dvā, հունարեն δύω, լատիներեն duo, հին իռլանդերեն dāu:

Թվական

1. մեկին հաջորդող թիվը

Հոմանիշներ

1. երկուք (արևմտհ․)
2. երկյակ
3. անբավարար, (հնց․)` վատ, թույլ

Գոյական

1. այդքան միավոր պարունակող քանակություն
2. երկու թվանշանը
3. որպես գնահատական` վատ, թույլ, անբավարար

Հոմանիշներ

1. երկուք (արևմտհ․)
2. երկյակ
3. անբավարար, (հնց․)` վատ, թույլ

Ածական

1. մի քանի

Հոմանիշներ

1. տե՛ս զույգ

Մակբայ

1. երկրորդ (թվարկությունների մեջ)
2. դարձյալ, մեկ էլ որ....

Հոմանիշներ

1. երկրորդ
2. տե՛ս դարձյալ

Արտահայտություններ

1. երկու անել - կիսել, երկու մասի բաժանել
2. երկու աչքի մեջտեղ - տե՛ս հանկարծակի
3. երկու աչքիս վրա- տե՛ս սիրով
4. երկու աչքով նայել
   1. տե՛ս սևեռել
   2. տե՛ս հսկել, հետևել
5. երկու բերան - քիչ, մի քիչ (խոսելու` ուտելու մասին)
6. երկու գրոշի խելք չունի - տե՛ս հիմար
7. երկու դռնանի
   1. երկու դուռ ունեցող
   2. երկու դռան` երկու տան կերակրվող և պահպանություն անող
   3. (փխբ․) երկերեսանի, երկդիմի
8. երկու երեսանի, երկու երեսանի սաջի հաց, երկու երեսով - տե՛ս կեղծավոր
9. երկու էշի գարի բաժանել (չգիտցող) չիմացող, երկու էշի գարի չի կարող բաժանել - տե՛ս անճարակ, ապաշնորհ
10. երկու թիզ հող խնդրել - տե՛ս մեռնել
11. երկու խոսք - հակիրճ առաջաբան
12. երկու խոսքով - տե՛ս համառոտաբար
13. երկու խոսքով ասել - համառոտ` հակիրճ կերպով ասել
14. երկու կաթիլ ջրի նման, երկու կաթիլ ջրի պես - տե՛ս երկնմանակ (1)
15. երկու կարծիք չի կարող լինել - տե՛ս անկասկած
16. երկու կես արած բողկ - տե՛ս երկնմանակ (1)
17. երկու կտոր անել
    1. կիսել, երկու մասի բաժանել
    2. պատռել, պատառոտել, երկու մաս անելով սպանել
18. երկու կրակի մեջ` արանքում մնալ - երկու կրակի` փորձանքի մեջ լինել
19. երկու հոգիս, երկու հոգով - տե՛ս հղի
20. երկու ձեռքով ստորագրել - միանգամայն համաձայն լինել
21. երկու մտքի լինել
    1. տատանվել, երկմտել
    2. ամուսնական հավատարմությունը խախտել
22. երկու ոտքը մի տեղ կամ մի կոշիկի (մաշիկի) մեջ դնել - կամակորությամբ իր կամքը թելադրել, ստիպել, նեղել
23. երկու ոտքով թակարդն ընկնել - տե՛ս բռնվել
24. երկու ոտքով կաղալ - տե՛ս թերանալ
25. երկու ոտքով ցեխն ընկնել - տե՛ս ձախողվել
26. երկու ջրի արանքին մնալ - տե՛ս պատուհասվել
27. երկու ջուխտ` մի կենտ - տե՛ս քիչ
28. երկու սարի լինել` մնալ - երկու հավասարապես դժվարին` ծանր վիճակների միջև լինել
29. երկուսի մեջ սև կատու անցնել - տե՛ս գժտվել
30. երկուսի ջուրը մի առվով գնալ - հաշտ` միաբան լինել
31. երկուսի ջուրը մի առվով չի գնում - տե՛ս անմիաբան
32. երկու տերողորմյա` մեկ ալելուիա - տե՛ս շտապ, հապշտապ, հապճեպ
33. երկու տիրոջ ծառայել
    1. տե՛ս կեղծել
    2. տե՛ս կեղծավորել
34. երկու քայլի վրա - տե՛ս մոտ
35. երկու քարի արանքում գցել` դնել - տե՛ս պատուհասել
36. երկու քարի արանքում ընկնել` մնալ - տե՛ս պատուհասվել

Թարգմանություններ

Թարգմանություն

• ալբաներեն։ dy (sq)
• անգլերեն։ two (en), twa (en)
• արաբերեն։ اِثْنَانِ (ar) du ‎(iṯnāni)
• բաշկիրերեն։ ике ‎(ike)
• բիրմաներեն։ နှစ် (my) ‎(hnac)
• գերմաներեն։ zwei (de)
• գոթերեն։ 𐍄𐍅𐌰𐌹 ‎(twai)
• դանիերեն։ to (da)
• էստոներեն։ kaks (et)
• թայերեն։ สอง (th) ‎(sɔ̌ɔng)
• թուրքերեն։ iki (tr)
• թուրքմեներեն։ iki (tk)
• իռլանդերեն։ dó (ga)
• իսլանդերեն։ tveir (is) ար, tvær (is) իգ, tvö (is) չ
• իսպաներեն։ dos (es)
• լաոսերեն։ ສອງ ‎(sǭng)
• կատալաներեն։ dos (ca) ար, dues (ca) իգ
• կորսիկերեն։ dui (co) ար, duie (co) իգ
• հոլանդերեն։ twee (nl)
• հունարեն։ δύο (el) ‎(dýo)
• հունգարերեն։ kettő (hu), két (hu)
• մալթայերեն։ tnejn (mt) ար, իգ
• մանջուրերեն։ ᠵᡠᠸᡝ ‎(juwe)

• մոնղոլերեն։ хоёр (mn) ‎(hojor), ᠬᠣᠶᠠᠷ ‎(qoyar)
• շվեդերեն։ två (sv)
• ուկրաիներեն։ ikki (uk) ‎(ikki)
• ույղուրերեն։ ئىككى (ug) ‎(ikki)
• չեխերեն։ dva (cs) ար, dvě (cs) իգ, չ
• չինարեն։

  հյուսիսային չինարեն։ 二 (zh) ‎(èr), 兩 (zh), 两 (zh) ‎(liǎng)

• պալի։ dvi
• պիեմոնտերեն։ doi ար, doe իգ
• պորտուգալերեն։ dois (pt) ար, duas (pt) իգ
• ռումիներեն։ doi (ro) ար, două (ro) իգ
• ռուսերեն։ два (ru) ար, չ ‎(dva), две (ru) իգ ‎(dve)
• սանսկրիտ։ द्व (sa) ‎(dva)
• վիետնամերեն։ hai (vi)
• վրացերեն։ ორი (ka) ‎(ori)
• տանգուտերեն։ 𗍫 ‎(njɨ̱)
• տիբեթերեն։ གཉིས ‎(gnyis)
• քմեր։ ពីរ (km) ‎(pii)
• ֆարյորերեն։ tveir (fo) ար, tvær իգ, tvey չ
• ֆիններեն։ kaksi (fi)
• ֆրանսերեն։ deux (fr)
• ֆրիուլերեն։ doi ար, dôs իգ

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։